Het pad naar nergens

Beste luisteraars, op de terugweg van twee weken op weg door landen en naar landen, bedenk ik me hoe heerlijk het is om je eigen pad te kunnen kiezen en richting te kunnen bepalen. Geen grenzen die ons tegenhouden en geen beperkingen in tijd (op de twee weken vakantie na dan). We hebben de bestemming vooraf gekozen en via welke weg we gaan was geheel aan onszelf. 

Uiteraard waren er wel grenzen, aan snelheid van rijden, aan bepaalde wegen die minder toegankelijk waren, aan regels waar te parkeren en ook hadden we te maken met een grens aan bereik vanwege het rijden met een elektrische auto. Dat laatste vormde echter geen probleem, maar vroeg ons om een andere manier van reizen. Onderweg om de 2,5 uur even stoppen en genieten van een kopje koffie, even bewegen en dus in de vakantie-modus zijn. 

Voor wie nog onbekend is met een elektrische auto; deze geeft in de routeplanner altijd aan wanneer en waar je kunt laden. Maar de planner geeft ook aan als er een meer energiezuinige route is, die meestal net een paar minuten langer is in tijd. Omdat het vakantie is, nemen we vaak die route: blijft er wat meer energie over en vaak is de route ook mooier. Dubbel voordeel dus. Afwijken van de gebaande paden is ons niet vreemd, zolang het maar paden blijven. Als het pad niet begaanbaar is, levert het immers geen voordeel meer op. 

Maar wat als er geen andere weg was geweest om naar ons doel te komen? En wat als ons doel ver beter bereikbaar was geweest via een minder begaanbaar pad? Hadden we dat pad dan ook genomen? Hadden we een olifantenpaadje gemaakt? Wat is dat eigenlijk: een olifantenpaadje? 

En weet u luisteraar, het verschil tussen een olifantenpaadje en een geitenpaadje? 

Een olifantenpaadje (Frans: chemin de l’âne een ezelpaadje dus, Engels: desire line, Duits: Trampelpfad) soms ook wel afstekertje genoemd, is een niet-officieel fiets- of wandelpad dat bedoeld en onbedoeld door gebruikers van de reguliere fiets- en wandelpaden in de loop van de tijd wordt gecreëerd. Meestal ontstaat een olifantenpad in een stuk groen, om zo een stuk van de officiële geplande route af te kunnen snijden. Wanneer zich eenmaal een zichtbaar spoor heeft gevormd, volgen meer mensen het spoor en ontstaat er een pad. Slechts vijftien wandelaars of fietsers zijn al genoeg om zo'n beginnend spoor te vormen. Het blijkt dat olifantenpaden vooral voorkomen wanneer gebruikers hun bestemming in zicht krijgen. Verder zijn olifantenpaden nooit langer dan de officiële route.

Waar een olifantenpad het gemak van de mens dient, doet het bewandelen van een geitenpaadje dat juist niet. Een geitenpaadje is een smal, voor mensen slecht begaanbaar of gevaarlijk pad waarover geiten gewoon zijn te lopen. Geitenpaadjes hebben een tijdelijk karakter of zijn niet altijd herkenbaar als pad. Zo kan hoogstaand gras zijn platgetreden, maar het is niet uitgesleten zoals bij een olifantenpad het geval is. Metaforisch wordt het begrip gebruikt voor een niet ideaal alternatief om uit een politieke impasse te komen. Hoe toepasselijk in de huidige politieke situatie.

Wat zouden we kunnen leren van de olifantenpaadjes? Dat de weg meestal korter en slimmer aangelegd kan worden en dat haakse hoeken in fiets- en wandelpaden volkomen onlogisch zijn. Natuurlijk dienen de haakse hoeken wel een doel, namelijk het afremmen en wel overwogen invoegen of oversteken van wegen. De praktijk leert ons echter anders. 

Hoe goed is het om theorie en praktijk te combineren en de ontwerpers van de paden eens het pad te laten lopen of rijden. Omgekeerd, de gebruikers en makers van de olifantenpaadjes zouden ook eens met de ontwerpers moeten spreken. En dat geldt dat niet alleen voor olifantenpaadjes, maar voor vele andere onderwerpen. 

Wat zou Krimpen, en de rest van Nederland, er dan anders uitzien! Niet alleen met logische wegen, fiets- en wandelpaden, maar ook met mensen die echt naar elkaar luisteren en van elkaar leren. Mensen die nieuwe paden inslaan! 

Waar vakantie en olifantenpaadjes al niet toe kunnen leiden….

Hartelijke groet,
Karin Timm